ΦΥΤΡΑ: ΥΠΕΡΤΡΟΦΗ ΔΥΝΑΜΗΣ, ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑΣ

Επιβάλλεται να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της διατροφής μας!

Αν και τα φύτρα ως διατροφή υπάρχουν εδώ και 5.000 χρόνια, μόλις τα τελευταία 30-35 χρόνια οι δυτικοί ενδιαφέρθηκαν για τις ωφέλειές τους! Και αυτό, παρά το ότι  η τεράστια θρεπτική και διατροφική αξία των φύτρων είχε πιστοποιηθεί επιστημονικά από την εποχή του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου!

Συγκεκριμένα,  κατά τη διάρκεια του δευτέρου Παγκοσμίου πολέμου διάφοροι διατροφολόγοι αναζητούσαν  ένα λαχανικό που να καλλιεργείται όλες τις εποχές του χρόνου με εύκολο τρόπο, χωρίς χώμα, χωρίς ήλιο να συναγωνίζεται τις ντομάτες σε βιταμίνη C , να μην δημιουργεί απορρίμματα κατά τη διάρκεια της παρασκευής και να είναι πλούσιο σε θρεπτικά συστατικά. Οι έρευνές τους κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα φύτρα είναι τα πιο ολοκληρωμένα τρόφιμα σε θρεπτική αξία!

Γυρίζοντας πίσω στο χρόνο, μαθαίνουμε ότι οι γιατροί στην αρχαία Ελλάδα, εμπιστεύονταν τα φύτρα για τη θεραπεία των ασθενών. Φύτρα επίσης, χρησιμοποιούσαν οι   Ινδοί, οι Κινέζοι, οι Αιγύπτιοι. Για τη χρήση των φύτρων πληροφορούμαστε και από την Βίβλο. Κάτι πολύ σημαντικό: Το 1772-1775 ο φημισμένος εξερευνητής-θαλασσοπόρος κάπταινJamesCook,  έδινε στους ναυτικούς του να φάνε λεμόνια και ποικιλία φύτρων,  τους έβαζε δε να καλλιεργούν φύτρα μέσα στο καράβι ώστε με αυτό τον τρόπο να αντιμετωπίζουν τα προβλήματα υγείας που ταλαιπωρούσαν τους ναυτικούς της εποχής (σκορβούτο κ.α.).

Τι είναι λοιπόν τα φύτρα; Πόσοι από μας γνωρίζουμε τα φύτρα και την ασυναγώνιστη θρεπτική τους αξία; Όλοι θυμόμαστε τα πειράματα που κάναμε στο σχολείο με τις φακές. Όλοι είχαμε φακές φυτρωμένες σε ένα κεσέ από γιαούρτι και τις περιφέραμε επιδεικνύοντάς τες με καμάρι. 

Στο τέλος όμως τις πετούσαμε, γιατί κανείς δάσκαλος δεν μας ενημέρωνε στο σχολείο ότι τα φύτρα είναι μια υπερτροφή δύναμης, ενέργειας και υγείας. Προφανώς το αγνοούσαν και οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί.
Ζητήσαμε από την κα Νάντια Αμπου-Άσαμπε, Διαιτολόγο-Διατροφολόγο, απόφοιτο του Χαροκοπείου Πανεπιστημίου, να μας δώσει όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για τα φύτρα.

4 Για πείτε μας λοιπόν κα Νάντια, τι είναι αυτά τα φύτρα τα οποία πολύς κόσμος εξακολουθεί να αγνοεί;
Ν.Α.: Φύτρα ονομάζουμε τους νεαρούς (ωρών ή ημερών) άσπρους βλαστούς  που ξεφυτρώνουν από διάφορους καρπούς και σπόρους όταν αυτοί ξυπνάνε από τον λήθαργο για την δημιουργία ενός νέου φυτού. Πρόκειται για τροφή εξαιρετικής βιολογικής αξίας καθώς είναι πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία ενώ παράλληλα έχουν ελάχιστες θερμίδες.

4Πού οφείλεται η σημαντική θρεπτική τους αξία;
Ν.Α.: Ο λόγος που είναι τόσο θρεπτικά είναι ο εξής: όταν ο σπόρος καταβάλλει προσπάθεια να αναπτυχθεί, εμπλουτίζει το φύτρο με θρεπτικά συστατικά για να μπορέσει από αυτό να δημιουργηθεί το νέο φυτό. Για παράδειγμα, τα φύτρα του σιταριού φτάνουν σε περιεκτικότητα βιταμίνης Ε έως και 600 φορές περισσότερη από ό,τι έχει ο ίδιος ο σπόρος. Τα φύτρα της φακής είναι πλούσια σε βιταμίνη C, φυλλικό οξύ και φυτικές ίνες, ενώ τα φύτρα του σουσαμιού μας παρέχουν ασβέστιο, σίδηρο, και φώσφορο.

4Από πού μπορεί να τα προμηθευτεί ο κόσμος;
Ν.Α.: Φύτρα μπορούμε να προμηθευτούμε έτοιμα στο εμπόριο, αλλά μπορούμε εύκολα να τα παρασκευάσουμε στο σπίτι. Η διαδικασία είναι απλή και το μόνο που χρειάζεται είναι τα σπόρια, ένα μεγάλο βάζο, ένα τούλι και νερό. Βάζουμε τους σπόρους της προτίμησής μας μέσα στο βάζο, προσθέτουμε με χαμηλή ροή νερό και τα ξεπλένουμε. Στο στόμιο του βάζου σταθεροποιούμε το τούλι και αναποδογυρίζουμε το δοχείο για να φύγει το νερό. Επαναλαμβάνουμε και αφήνουμε το βάζο ανάποδα. Η όλη διαδικασία πρέπει να επαναληφθεί 2-3 φορές την ημέρα και ήδη από την δεύτερη ημέρα θα αρχίσουν να προβάλουν τα φύτρα. Μπορούμε να διατηρήσουμε τα φύτρα στο ψυγείο 5 ημέρες περίπου. Όσον αφορά τους σπόρους που θα χρησιμοποιήσουμε, μπορούμε να επιλέξουμε σπόρο από σιτάρι, τριφύλλι, άλφα άλφα (βίκος), ρεβίθι, κάρδαμο, φακή, φασόλι, σινάπι, ηλιόσπορο, σουσάμι, ραπανάκι κ.α., αλλά όχι από πατάτα ή ντομάτα καθώς περιέχουν την ουσία σολανίνη που είναι τοξική.

4Μπορούμε να τα χρησιμοποιούμε στην μαγειρική;
Ν.Α.: Όπως και στις σαλάτες. Στην μαγειρική θα διαπιστώσουμε ότι ανάλογα με το είδος έχουν διαφορετική υφή και γεύση. Τα μαλακά φύτρα ταιριάζουν σε σαλάτες και σάντουιτς, ενώ τα σκληρά προστίθενται σε σούπες και λαδερά. Αξίζει λοιπόν να ενταχθούν στην διατροφή μας, εμπλουτίζοντας τα γεύματά μας με ξεχωριστή γεύση και παράλληλα ενισχύοντας την υγεία μας με την εξαιρετική τους βιολογική αξία.
Όπως λοιπόν μας πληροφορεί η ειδική κα Νάντια Αμπου-Άσαμπε, τα  φύτρα επιβάλλεται να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της διατροφής μας. Κι αυτό διότι είναι ένας σπουδαίος τρόπος για την απόκτηση βασικών βιταμινών.

Εξίσου ενδιαφέρουσες είναι οι πληροφορίες που συλλέγουμε για τα φύτρα από τον διαδικτυακό ιστότοπο “terrapapers”, όπου επισημαίνεται ότι  σπόροι που φυτρώνουν και βάζα για το φύτρωμά τους είναι διαθέσιμοι παντού και ο καθένας μας μπορεί να δημιουργήσει φρέσκα, υγιεινά, και εξαιρετικά θρεπτικά φύτρα πάνω σε ένα πάγκο κουζίνας, χωρίς άλλο μέσο, παρά δυο – τρία γυάλινα βάζα λάστιχα, τουλπάνι ή γάζα και φυσικά σπόρους.

Τα φύτρα είναι μία θαυμάσια ανάπαυλα από τα συνηθισμένα λαχανικά και μας προσφέρουν πολύτιμη πρωτεΐνη και χλωροφύλλη  όλο τον χρόνο. Μπορείτε επίσης να φτιάξετε μία υπέρ πλούσια σαλάτα με έναν δίσκο σπόρων ζαρζαβατικών που έχετε αφήσει να φτάσουν σε ύψος αρκετών εκατοστών. Χρειάζεται απλώς να αγοράσετε κανονικούς σπόρους σιτάρι, μπρόκολο κ.λ.π. από τα βιολογικά καταστήματα για να είστε σίγουροι ότι ο σπόρος δεν είναι ραντισμένος με δηλητήρια και συνεπώς νεκρός.

Τα φύτρα είναι γεμάτα βιταμίνη Β12, με όλες τις βιταμίνες Β και βιταμίνες A, Κ και C, όπως επίσης και με ιχνοστοιχεία, αμινοξέα, και άλλα θρεπτικά συστατικά απαραίτητα για την ανθρώπινη υγεία και επιβίωση. Τα φύτρα είναι και πολύ πιο εύκολα στη χώνεψη και πιο γευστικά, απ’ ό,τι στην κατάστασή τους πριν το φύτρωμα.

Για επιτυχημένα φύτρα χρειάζονται μόνο σπόροι και ένα βάζο σκεπασμένο με ένα τούλι ή ένα τουλπάνι ασφαλισμένο στη θέση του με ένα λάστιχο. Τα περισσότερα καταστήματα υγιεινής διατροφής διαθέτουν έτοιμους σπόρους για φύτρα, καθώς και ειδικά πλαστικά ή ανοξείδωτα καπάκια. Αν χρησιμοποιείτε ύφασμα, βεβαιωθείτε πως δεν είναι εντελώς υγρό, διαφορετικά εμποδίζει τον αέρα και την υγρασία να θρέψουν τούς σπόρους σας.

Αφού αφαιρέσετε τούς σπασμένους ή κατεστραμμένους σπόρους, οι οποίοι μπορεί να σαπίσουν στη διάρκεια της διαδικασίας του φυτρώματος, μουλιάστε τούς υπόλοιπους ( περίπου τέσσερις κουταλιές της σούπας ανά βάζο χωρητικότητας ενός λίτρου)  για έξι με οκτώ ώρες. Ξεπλύνετε το γυάλινο βάζο καλά πριν τοποθετήσετε τούς σπόρους μέσα. Στρέψτε το βάζο πλάγια, υπό γωνία, με το άνοιγμά προς τα κάτω, ώστε το νερό να στραγγίσει. Η καταλληλότερη θέση για το βάζο είναι ένα δροσερό σημείο της κουζίνας όπου δεν το βλέπει ο ήλιος κατευθείαν.

Συνεχίστε να ξεπλένετε τούς σπόρους προσεκτικά, πρωί και βράδυ. Το ιδανικό είναι να τούς διατηρείτε υγρούς, νωπούς κι όχι εντελώς βουτηγμένους στο νερό, για να μην σαπίσουν.
Τις πρώτες λίγες μέρες δεν χρειάζεται φώς, αλλά μπορείτε να τούς βγάλετε στο φώς αργότερα.Ό χρόνος φυτρώματος ποικίλλει, αλλά συνήθως μπορείτε να έχετε βρώσιμα φύτρα μέσα σε τρεις έως πέντε ημέρες. Αφήστε τα να μεγαλώσουν τόσο όσο να βγάλουν πράσινα φυλλαράκια για να έχετε και την πολύτιμη χλωροφύλλη στο πιάτο σας.

Μάκης Βραχιολίδη
vrachiolidis@yahoo.gr"> vrachiolidis@yahoo.gr