Δευτέρα 25 Φεβρουαρίου 2013

Η σπουδαία τέχνη της αρωματοποιίας στην αρχαία Ελλάδα

  Η αρωματοποιία αποτελούσε έναν κλάδο ξεχωριστό, που απαιτούσε δεξιοτεχνία, εφευρετικότητα, αλλά και την απαραίτητη μυστικότητα. Επρόκειτο για μια σπουδαία τέχνη για την οποία γράφτηκαν ποικίλα αρχαία συγγράμματα, με περιεχόμενο θεραπευτικό, καλλωπιστικό και επικουρικό. Οι αρχαίοι διέκριναν τα αρώματα σε δύο κατηγορίες. Σε αυτά που βρίσκονταν σε υγρή κατάσταση, τα έλαια, και στα παχύρρευστα και στερεά, τις αλοιφές. Τα ρήματα που χρησιμοποιούσαν αντίστοιχα ήταν το χρίω και το αλείφω, ενώ συναντάται επίσης το ξεραλοίφειν για επάλειψη σε στεγνό και όχι υγρό σώμα. Τα αρωματικά έλαια χαρακτηρίζονται ως ευώδη.
Οι αρχαίοι συγγραφείς όπως ο Αθήναιος, ο Ιπποκράτης, ο Ξενοφών, ο Ηρόδοτος, ο Αριστοτέλης, ο Θεόφραστος και άλλοι, αναφέρουν λεπτομέρειες σε σχέση με τα αρχαία αρώματα από λουλούδια, τα οποία έπαιρναν το όνομά τους είτε από το αρωματικό φυτό από το οποίο παράγονταν είτε από το όνομα του παρασκευαστή τους. Το μεγαλείον για παράδειγμα, διάσημο άρωμα της Εφέσου, πήρε το όνομά του από τον Μέγαλλο από τη Σικελία. Τα πιο γνωστά αρχαία ελληνικά αρώματα ήταν το ίρινον, ελαιόλαδο με εκχυλίσματα από ρίζες ίριδας, το νάρδον, το βάλσαμο, η στακτή το αυθεντικό βάλσαμο μύρου, το μελίνιο από κυδωνέλαιο, το ρόδιο μία διάσημη αλοιφή από τη Ρόδο από εκχύλισμα τριαντάφυλλου μαζί με άλλα αιθέρια έλαια, τοτύλιον έλαιον και άλλα.
Πολλές πόλεις μάλιστα ήταν ταυτισμένες με την παραγωγή συγκεκριμένων αρωμάτων και αλοιφών, όπως η Κύζικος περίφημη για το άρωμα της ίριδας, η Κως για το άρωμα μαντζουράνας και μήλων, η Φάσηλης για το ρόδο της κ.τ.λ.
Οι αρχαίοι συχνά εισήγαγαν αρώματα από την Ανατολή, τα οποία μάλιστα ασκούσαν σ’ αυτούς μία ιδιαίτερη γοητεία. Αρώματα, όπως το βρενθείον το ονομαστό άρωμα των Λυδών με μυρωδιά μόσχου και λεβάντας, το οποίο σκεύαζαν σε μικρά αγγεία, τα λυδία, το σούσινο το αρωματικό λάδι κρίνων από τα Σούσα, το μενδήσιο από τη Μέντη στο Νείλο, από λάδι βαλάνου αρωματισμένο με λάδι πικραμύγδαλων, όπως και το μετόπιο, μία ακριβή αρωματική κρέμα από την Αίγυπτο. Επίσης από τον 6ο αιώνα ήδη εισήγαγαν λάδι φοίνικα από την Ναύκρατη του Νείλου, κρίνο, λωτό και άνιθο από την Αίγυπτο και σίλφιο από τη Λιβύη από το οποίο παρασκεύαζαν ναρκωτικές, φαρμακευτικές αλοιφές, ως αντίδοτο κατά των δηλητηριάσεων. Τις εμπορικές σχέσεις με την ανατολή ευνόησαν ιδιαίτερα οι κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Από κει οι Έλληνες προμηθεύονταν καινούργια αρώματα και είδη καλλωπισμού. Η βιομηχανία των αρωμάτων έφτασε δε στο αποκορύφωμά της στην πτολεμαϊκή Αίγυπτο.

Μυρεψεία – Σκεύη και Μέθοδοι Επεξεργασίας των προϊόντων
Στο Μινωικό και Μυκηναϊκό πολιτισμό πρέπει να υπήρχαν πολλά μυρεψεία, χώροι παρασκευής προϊόντων καλλωπισμού, αλοιφών και αρωμάτων. Τέτοια στοιχεία εντοπίστηκαν στο ανάκτορο της Ζάκρου (α΄ μισό 15ου αιώνα), στο ανάκτορο της Πύλου (τέλη 13ου αιώνα), στην Οικία του Λαδεμπόρου, αλλά και στην Οικία των Σφιγγών στις Μυκήνες.
Στα μυρεψεία αυτά και κυρίως σ’ αυτό της Ζάκρου, βρέθηκε πλήθος αγγείων, κυάθια, κύπελλα, αγγεία κοινής χρήσης, σταμνοειδή, ευρύστομα καδοειδή, αλλά και ολόκληρες σειρές από πύραυνα, θυμιατήρια δηλαδή με διάτρητο πόδι και άνοιγμα για την τοποθέτηση του κάρβουνου, πυριατήρια, καλύμματα χυτρών, ηθμοί (σουρωτήρια), τριποδικές χύτρες, πήλινη σχάρα, σκεύη που στο σύνολό τους χρησιμοποιούνταν για την παρασκευή εκχυλισμάτων αρωματικών βοτάνων.
Γενικώς τα σκεύη που χρησιμοποιούνταν για την παραγωγή καλλυντικών προϊόντων και αρωμάτων ήταν:
  • Τα γουδιά και οι τριπτήρες, για το κομμάτιασμα ή το άλεσμα του καρπού ή για την επεξεργασία άλλων υλών, όπως το θρυμμάτισμα των ανόργανων υλικών για τα χρώματα
  • Οι λεκάνες, για την παραγωγή του κρασιού ή του λαδιού
  • Η ασάμινθος, η μπανιέρα δηλαδή, για το μούλιασμα των λουλουδιών μέσα σε νερό, λάδι ή λίπος για την εξαγωγή του αρώματός τους
  • Οι χύτρες, για το βράσιμο του λαδιού με σκοπό την παρασκευή του αρώματος
  • Τα μυροδοχεία, τα αγγεία στα οποία συσκεύαζαν το έτοιμο προϊόν, τα οποία είχαν διάφορα σχήματα, ονόματα, αλλά και διακόσμηση
  • Τα θυμιατήρια, τα λεγόμενα πύραυνα ή πυριατήρια
Σε σχέση με τις μεθόδους επεξεργασίας που πιθανόν χρησιμοποιούσαν οι αλοιφοποιοί της μινωικής και μυκηναϊκής εποχής, δεν έχουμε σαφείς γραπτές μαρτυρίες αλλά ούτε και άλλες αρχαιολογικές πληροφορίες. Ο Διοσκουρίδης του 1ου αι. μ.Χ. περιγράφει λεπτομερώς τη μέθοδο παρασκευής αρωματικών λαδιών, η οποία από τους ερευνητές θεωρείται πως θα πρέπει πιθανόν να ήταν ίδια με αυτή και των προγενέστερων εποχών (Demateria medica 1.43-55):
Η επεξεργασία γινόταν σε δύο στύψεις. Σκοπός της πρώτης ήταν να καταστήσει το λάδι δεκτικό στο άρωμα των λουλουδιών και των φύλλων που θα προσέθεταν αργότερα. Κατά την πρώτη φάση λοιπόν παρασκεύαζαν μία αλοιφή από κονιορτοποιημένες ρίζες καλάμου, σχοίνου και κύπειρου, αναμεμειγμένες με νερό ή κρασί και την έβραζαν σε λάδι. Μετά σούρωναν το λάδι και το άφηναν να κρυώσει. Η δεύτερη στύψη αποτελούνταν από το βούτηγμα στο κρύο λάδι, εκείνων των λουλουδιών ή των φύλλων που θα έδιναν το τελικό άρωμα. Στο τέλος προσέθεταν τεχνικό χρώμα, αλάτι για τη συντήρηση ή μπαχαρικά”.
Η απόσταξη με τη σημερινή της έννοια δεν ήταν γνωστή στην αρχαιότητα. Οι μέθοδοι για την εξαγωγή αρώματος ήταν η εξαγωγή αρώματος από λουλούδια με εμποτισμό και η έκθλιψη – στύψη.
Στην πρώτη περίπτωση τα πέταλα των λουλουδιών απλώνονταν σε ζωικό λίπος ή λάδι και αντικαθίσταντο με νέα μέχρι το λίπος να κορεστεί από το άρωμά τους. Μέσα σ’ αυτό το λάδι ή το λίπος, που πιθανόν να ήταν ζεστό, τα λουλούδια θα έπρεπε να παραμείνουν για να μουλιάσουν. Από αυτή τη διαδικασία προέκυπτε έπειτα μία μυραλοιφή στην οποία έδιναν σχήμα σφαίρας ή κώνου και τη χρησιμοποιούσαν στις γιορτές και τον καλλωπισμό.
Στην έκθλιψη ή στύψη τα άνθη ή οι σπόροι τοποθετούνταν σε λινά υφάσματα υπό μορφή σάκου με θηλιές στις δύο απολήξεις οι οποίες στρέφονταν αντιθετικά ή ακολουθούσαν την ίδια διαδικασία του πιεστηρίου, όπως για την παρασκευή του κρασιού και του λαδιού. Στην όλη διαδικασία θα χρησιμοποιούνταν επίσης η ρητίνη του λαδάνου, του στύρακος, της μαστίχας, του κέδρου και του πεύκου. Τα υλικά θα πρέπει να ανακατεύονταν στις κατάλληλες ποσότητες, στη σωστή σειρά και θερμοκρασία, ενώ στο μείγμα θα προστίθετο και μία ορυκτή χρωστική ουσία. Τις αλοιφές θα πρέπει να τις έβραζαν.
Οι Μινωίτες γνωρίζουμε πως εισήγαγαν κανέλα, βάλσαμο, μύρο, χέννα, νάρδο, βάλανα από την Αίγυπτο, τη Συρία, την Κύπρο και το Λίβανο, ενώ εξήγαγαν πρώτες ύλες, όπως ξύλα κυπαρισσιού, αλλά και έτοιμα προϊόντα όπως λάδι ελιάς, αμυγδάλου και λαδάνου. Πολλά μινωικά βάλσαμα ήταν ιδιαίτερα δημοφιλή στην Αίγυπτο και αναφέρονται σε πολλά κείμενα της 18ης και 19ης Δυναστείας.
Στις πινακίδες της Γραμμικής Β' αναφέρονται επίσης διάφορα καρυκεύματα, κάποια από τα οποία αναφέρεται ότι ζυγίζονταν και άλλα ότι μετριόταν σε όγκο. Προφανώς οι ουσίες που αποτελούνταν από μικρούς σπόρους ή μόρια με συμπαγή και ομογενή φυσιογνωμία καταγράφονται με βάση τις μετρήσεις όγκου, ενώ αυτές που αποτελούνταν από μόρια διαφορετικών διαστάσεων και δεν παρουσίαζαν συμπαγή όψη, καταγράφονται με βάση τις μονάδες βάρους.

Ορισμένα αρώματα της αρχαιότητας
Ίρινον
Το ίρινον παράγονταν από τις ρίζες της ίριδας, αφού κόβονταν, απλώνονταν στη σκιά και ξεραίνονταν περασμένες σε νήματα. Το ίρινον ήταν άρωμα εύκολο στην παρασκευή του, με απλά συστατικά και οσμή που βελτιώνονταν με την πάροδο του χρόνου, καθώς και με την προσθήκη ελαιολάδου ή αιγυπτιακής βαλάνου. Επρόκειτο για ένα αγαπητό και σχετικά φθηνό άρωμα. Νάρδον
Παράγονταν από τη ρίζα της ινδικής νάρδου, με λεπτό άρωμα που άντεχε στο χρόνο. Το καλύτερο νάρδον παράγονταν στην Ταρσό της Κιλικίας. Αποτελούσε απαραίτητο συστατικό της γυναικείας τουαλέτας, ενώ χρησιμοποιούνταν και για τον αρωματισμό του κρασιού, αλλά και για την παρασκευή παστίλιας για ευχάριστη αναπνοή.
Στακτή
Ακριβό και πολυτελές άρωμα, πικρό και δηκτικό, ήταν εισαγόμενο από την Ανατολή, από το έλαιον του θάμνου της σμύρνας. Ήταν ιδιαίτερα γνωστό στους Έλληνες της Μικράς Ασίας, ενώ το όνομά του υποδηλώνει τον τρόπο παρασκευής του, μέσω του σταξίματος του πολύτιμου υγρού της σμύρνας, όταν χαράσσονταν ο βλαστός και τα κλαδιά της. Η συγκομιδή της γινόταν στις πιο ζεστές μέρες του χρόνου και διαρκούσε αρκετό διάστημα. Η σμύρνα χρησιμοποιούνταν για υγρά αρώματα, αλοιφές, παστίλιες, θυμιάματα και αρωματικά κρασιά, καθώς και για ως συστατικό διάφορων σύνθετων αρωμάτων ή για τον εμπλουτισμό φτηνότερων ελαίων.
Βάλσαμο
Το φυτό αυτό ευδοκιμούσε στην Αραβία και τη Συροπαλαιστίνη και ήταν περιζήτητο για τις θεραπευτικές και τις κοσμητικές του χρήσεις. Επρόκειτο για μία ακριβή και σπάνια πρώτη ύλη που χρησιμοποιούνταν μάλιστα και ως ήδυσμα, συστατικό δηλαδή άλλων αρωμάτων. Καθώς λεγόταν, μία σταγόνα από το βάλσαμο αρκούσε για να αρωματίσει ολόκληρο δωμάτιο.
Τύλιον έλαιον
Ήταν διάσημο για το γλυκό και απαλό του άρωμα. Παράγονταν από τη σύνθλιψη σπόρων του φυτού τήλιος ή βούκερας, το γνωστό ως ελληνόχορτο, που συναντώνταν σε κάποια από τα εδάφη της Αττικής. Οι Αθηναίοι το προτιμούσαν μάλιστα ιδιαίτερα για καλλωπιστικούς και ιατρικούς σκοπούς, καθώς και για το φαγητό.
[Πηγή ellinikoarxeio.com]

Κυριακή 24 Φεβρουαρίου 2013

Ξύλινο φτηνό σπίτι!!!

Ξύλινο φτηνό σπίτι

Ο Simon Dale, ένας πιστός του φτιάξτο μόνος σου, ξέρει! Έφτιαξε το εξοχικό του στο δάσος εξ ολοκλήρου από φυσικά και ανακυκλωμένα υλικά και ξόδεψε 3,410 ευρώ με δουλειά 4 μηνών γι’ αυτό το σπίτι, που μοιάζει πολύ με σπίτι των χόμπιτ από τον Άρχοντα των Δαχτυλιδιών.
Ο Simon Dale έχτισε το σπίτι με τη βοήθεια του πεθερού του και φίλων του.
Χρειάστηκαν περίπου 1.000-1.500 ώρες εργασίας για να ολοκληρωθεί το έργο.
Το σπίτι χτίστηκε με τη μέγιστη δυνατή μέριμνα για το περιβάλλον. Σκάφτηκε στην πλαγιά ενός λόφου. Τα θεμέλια και οι τοίχοι φτιάχτηκαν από πέτρα και λάσπη από τις ανασκαφές. 
Ο σκελετός με κορμούς βελανιδιάς πάρθηκε από τα γύρω δάση. Δέματα από άχυρο χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή των τοίχων, του δαπέδου και της σκεπής για μόνωση.
Ένα αλυσοπρίονο, ένα σφυρί και ένα καλέμι ήταν τα κύρια εργαλεία που χρησιμοποιήθηκαν για την κατασκευή.
Θεμέλια
 Σκελετός
 Στο σπίτι υπάρχει ένα φυσικό ψυγείο. Ψύχεται με τον αέρα που έρχεται από το υπέδαφος. Οι ένοικοι χρησιμοποιούν νερό από μια κοντινή πηγή. Ηλιακοί συλλέκτες παράγουν ηλεκτρική ενέργεια για την ηλεκτροδότηση. Το φως της ημέρας διεισδύει μέσω του φεγγίτη στην οροφή του σπιτιού.


  


Πηγή: http://kykeon.ning.com/

Σάββατο 23 Φεβρουαρίου 2013

MIA ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΜΕΛΙΣΣΑ!!

Πάνω από το 30% των συνολικών της πωλήσεων πραγματοποιεί στο εξωτερικό η Μέλισσα-Κίκιζας ΑΒΕΕΤ.

H γνωστή εταιρεία ζυμαρικών διακρίθηκε στην κατηγορία «Αύξηση Εξαγωγών» από τον καθιερωμένο πλέον θεσμό του λιανεμπορίου Sales Excellence Awards.
Πρόκειται για πρωτοβουλία του Ινστιτούτου Πωλήσεων Ελλάδας (ΙΠΕ) σε συνεργασία με την εταιρεία Boussias Communications μέσα από την οποία αναδεικνύονται και επιβραβεύονται οι βέλτιστες πρακτικές πωλήσεων σε όλους τους επιχειρηματικούς κλάδους στην Ελλάδα.
Το βραβείο παρέλαβαν για τη Μέλισσα - Κίκιζας, ο Εμπορικός Διευθυντής κος Γεώργιος Ευσταθόπουλος ο οποίος το αφιέρωσε στους απανταχού μακαρονάδες των 35 χωρών εξαγωγής των ελληνικών ζυμαρικών Μέλισσα και ο κος Δημήτριος Βέττας, Διευθυντής Εξαγωγών που δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει την εταιρεία για το εξαιρετικά ποιοτικό προϊόν που του παρέχει σαν «όπλο» στο έργο του.
Η διάκριση αυτή αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για την εταιρία, μιας και, όπως σημειώνει, ήταν αφενός από τις λίγες αμιγώς Ελληνικές εταιρείες που διακρίθηκαν, αφετέρου δε η μοναδική εταιρεία τροφίμων. Οι εξαγωγές αποτελούν το 30% των συνολικών πωλήσεων της με στρατηγικό πάντα στόχο την περεταίρω ανάπτυξη τους στα προσεχή έτη.

Συνταγή επιτυχίας με βάση το χαρούπι!!

Συνταγή επιτυχίας με βάση το χαρούπι

Η ιστορία ενός μάνατζερ από τον Καναδά που –κόντρα στους καιρούς αλλά και στις Αρχές της ίδιας του της επιστήμης– επέστεψε στην Ελλάδα, επένδυσε εκατομμύρια στην επεξεργασία ενός ξεχασμένου φυτού και πέτυχε.

Ακούγοντας για καλλιέργεια και επεξεργασία χαρουπιού, το μυαλό πάει μάλλον σε ζωοτροφές ή φθηνό αλεύρι παρά σε βιολογικά ροφήματα, καφέ, κακάο, παξιμάδια, παστέλια, μέλι και άλλα είδη αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής με πιστοποιημένη διατροφική ανωτερότητα και εκλεπτυσμένη γεύση.
Από τη δεκαετία του ’60 κι έπειτα οι Έλληνες ξέχασαν το χαρούπι, μαζί με όλα τα τρόφιμα και τις συνήθειες που θύμιζαν Κατοχή. Ο κ. Ηλίας Μανούσακας χρειάστηκε δύο πτυχία στα οικονομικά και 20 χρόνια εμπειρίας σε τεράστια εργοστάσια επεξεργασίας καφέ για να καταλάβει τι «θησαυρό» είχε αφήσει πίσω του.
Το 2006 αποφάσισε να πουλήσει όλη του την περιουσία στον Καναδά και να επιστρέψει στον τόπο του, την Αργυρούπολη Ρεθύμνου, για να επενδύσει στα χαρούπια, τα αρχαία υπερ-φρούτα που υπήρχαν άφθονα στην περιοχή και παρέμεναν αναξιοποίητα, εν μέρει λόγω άγνοιας, όπως ο ίδιος λέει και κυρίως λόγω της τεράστιας δυσκολίας στην επεξεργασία τους. «Παρά τις ευεργετικές τους ιδιότητες για τον άνθρωπο, ως τώρα, τα έκοβαν μόνο σε χοντρά κομμάτια και τα χρησιμοποιούσαν για ζωοτροφή. Αυτό που κάνουμε εδώ, γίνεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Δεν υπάρχει άλλη τέτοια βιομηχανία» λέει, ενώ μας υποδέχεται στην εταιρεία.
Είναι ένα διώροφο κτίριο στην είσοδο της Αργυρούπολης, που σε προϊδεάζει περισσότερο για μια μικρή οικογενειακή βιοτεχνία παρά για μια επένδυση εκατομμυρίων ευρώ, με πατενταρισμένο μηχανολογικό εξοπλισμό και εξαγωγές σε όλον τον κόσμο.
Η επένδυση
Μόνο τα μηχανήματα στο εργοστάσιο του κ. Ηλία Μανούσακα αξίζουν περίπου 2,5 εκατ. ευρώ. Τα έχει σχεδιάσει ο ίδιος, τα συναρμολόγησε με τη βοήθεια κάποιων στενών του συνεργατών και τα λειτούργει σχεδόν μόνος του. «Ξεκίνησα το 2006 και κατάφερα να μπω στην αγορά το 2011 μέχρι να τα τελειοποιήσω όλα αυτά» τονίζει. Τα ελληνικά του είναι ακόμα σπαστά, με ρεθεμνιώτικη προφορά. Τον ρωτάω πόσο σίγουρος ήταν για το εγχείρημά του, για να πουλήσει τα 16 εστιατόρια που του ανήκαν στον Καναδά: «Ήταν ένα τεράστιο ρίσκο» απαντά, «αλλά είχα όλη την απαραίτητη τεχνογνωσία, την εμπειρία και κυρίως την οικονομική άνεση να κρατηθώ» συμπληρώνει και εξηγεί ότι η συνολική επένδυση, του έχει κοστίσει μέχρι στιγμής πάνω από 5 εκατομμύρια ευρώ.
«Αυτή η δουλειά δεν ξεκινάει εάν δεν έχεις την οικονομική άνεση να περιμένεις πολλά χρόνια μέχρι να σου αποφέρει κέρδη. Δεν συγκρίνεται με τις ελιές ή με τα αμπέλια για παράδειγμα» εξηγεί και τονίζει ότι παρόλο που κατάφερε να ενταχθεί σε κάποια επιδοτούμενα προγράμματα, χρήματα ακόμα δεν έχει πάρει.
Τι παράγει
Η οικογένεια του κ. Ηλία Μανούσακα κατείχε εκατοντάδες στρέμματα με χαρουπιές που του επέτρεψαν να «πειραματιστεί» για χρόνια πάνω σε πρωτότυπα, γευστικά και υγιεινά σκευάσματα.
Σήμερα, η εταιρεία παράγει 30 διαφορετικά βιολογικά προϊόντα από χαρούπι: ντάκους, γλυκά παξιμαδάκια, ροφήματα που μπορούν να υποκαταστήσουν τον καφέ και το τσάι, γλυκό χαρουπόμελο, χαρουπάλευρο, αλλά και κακάο από χαρούπι. «Δεν είναι είδος πολυτελείας. Αντίθετα είναι πολύ πιο φθηνό και πολύ πιο θρεπτικό από τα προϊόντα που αντικαθιστά» τονίζει ο κ. Μανούσακας: «Είναι φυσικά γλυκό, αφού έχει 40 – 45% ζάχαρη, έχει δύο φορές περισσότερο ασβέστιο από το γάλα και είναι γεμάτο βιταμίνες».
Φυσικά, ο ίδιος δεν επαναπαύεται. Πολύ σύντομα, πρόκειται να τελειοποιήσει τη «μερέντα» από χαρούπι, ενώ στα άμεσα σχέδιά του είναι να παρασκευάσει παστέλια με χαρουπόμελο και μπάρες δημητριακών.
Επίσης, όπως μας εξηγεί, οι πηκτίνες στο σπόρο του χαρουπιού χρησιμοποιούνται για το πήξιμο του παγωτού, της μαγιονέζας και του τυριού-κρέμας.
Η εταιρεία
Φέτος, ο κ. Μανούσακας χρειάστηκε για τα προϊόντα του πάνω από 1.000 τόνους χαρουπιού, ποσότητα που ξεπερνάει κατά πολύ την οικογενειακή καλλιέργεια. «Αγοράζω χαρούπια από τους αγρότες της περιοχής αλλά και όλης της Κρήτης, μόνο από βιολογικά πιστοποιημένα χωράφια. Επίσης, παίρνω χαρούπια από χονδρέμπορους για το συμβατικό αλεύρι που παράγω εκτός από το βιολογικό» εξηγεί.
Τα προϊόντα του διατίθενται στο εμπόριο σε δεκάδες μαγαζιά με βιολογικά σε όλη την Ελλάδα, ενώ πρόσφατα μπήκαν και στο ράφι μεγάλου κρητικού σουπερμάρκετ. Επίσης, ο κ. Μανούσακας εξοπλίζει με πρώτη ύλη (χαρουπάλευρο) πάρα πολλά ζαχαροπλαστεία και φούρνους της Κρήτης, όπως και τους αλευρόμυλους του νησιού.
Παρόλα αυτά, η ελληνική αγορά αυτήν τη στιγμή απορροφά μόνο το 2% των προϊόντων του. «Δεν μπορούμε να στηριχτούμε στην ελληνική αγορά. Στο εξωτερικό η πίτα είναι τεράστια. Ειδικά στη Γερμανία στις σκανδιναβικές χώρες, το χαρούπι είναι στην καθημερινή τους διατροφή» τονίζει και εξηγεί με πόσο κόπο, επιμονή και σωστό μάρκετινγκ κατάφερε να κλείσει συμφωνίες με 13 ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και τη Ρωσία και τον Καναδά.
Η αγορά του χαρουπιού
H χαρουπιά ευδοκιμεί στη Μεσόγειο, εδώ και πάνω από 2.000 χρόνια. Είναι μια καλλιέργεια χωρίς απαιτήσεις, που χρειάζεται μόνο συλλογή των λοβών, μια φορά το χρόνο, πριν τις βροχές του χειμώνα.
Αντίθετα μ’ εμάς, οι Ισπανοί, οι Κύπριοι, οι Μαροκινοί και οι Τούρκοι δεν σταμάτησαν ποτέ να την εμπορεύονται, με αποτέλεσμα σήμερα να κατέχουν σχεδόν όλη την «πίτα» σε μια παγκόσμια αγορά εκατοντάδων εκατομμυρίων που διαρκώς διευρύνεται.
Ο κ. Ηλίας θεωρεί ότι με σκληρή δουλειά στον τομέα του μάρκετινγκ, διαρκή παρουσία σε εκθέσεις και επιλογή κατάλληλων αντιπροσώπων, θα καταφέρει να πάρει το μερίδιο που αναλογεί στην ποιότητα και την καινοτομία των προϊόντων του.
«Η αγορά έξω είναι φοβερά ανταγωνιστική. Η Κύπρος και η Τουρκία είναι στο παιχνίδι εδώ και δεκαετίες. Όμως και οι δυνατότητες είναι φοβερές. Για παράδειγμα στη Γερμανία έχει 5.500 μαγαζιά με βιολογικά. Καταλαβαίνετε για τι μεγέθη μιλάμε. Και όταν η ιταλική μερέντα του χαρουπιού αυτή την ώρα πάει στο ράφι στα 9,5 ευρώ, εγώ μπορώ να γίνω ανταγωνιστικός, αφού δεν θα πλασάρω τη δική μου σαν προϊόν πολυτελείας».
Το κράτος
Η επένδυση του κ. Μανούσακα συμπυκνώνει όλα τα χαρακτηριστικά του αναπτυξιακού μοντέλου που «κυνηγά» η χώρα μας: Ένα τεράστιο κεφάλαιο που ήρθε από το εξωτερικό και επενδύθηκε από έναν Έλληνα επιχειρηματία στον τόπο του και μια επιχείρηση πρωτοποριακή, εξωστρεφή και «πράσινη» που στηρίζει τον πρωτογενή τομέα και την οικονομία της περιοχής με άξονες την ποιοτική ανωτερότητα των προϊόντων της και την καινοτομία στην επεξεργασία τους. 
Κι όμως: «Με πολέμησαν σαν να είμαι ο χειρότερος χασισοκαλλιεργητής» απαντά ο κ. Μανούσακας στην ερώτηση πώς ανταποκρίθηκαν οι αρμόδιες υπηρεσίες και οι φορείς στα επενδυτικά του σχέδια. «Μιλάνε για ανάπτυξη αλλά δεν θέλουν να κάνουν ανάπτυξη. Δεν βοηθούν τον επιχειρηματία, δεν αφήνουν την αγορά να δουλέψει» διαπιστώνει, ενώ εξιστορεί τις τεράστιες δυσκολίες που αντιμετώπισε, το γραφειοκρατικό Γολγοθά που χρειάστηκε να ανέβει, την αναξιοκρατία που συνάντησε σε όλα τα στάδια υλοποίησης του εγχειρήματός του. «Εάν το σύστημα δεν αλλάξει από τα θεμέλιά του, δεν θα πάμε μπροστά».
Εδώ και ενάμιση χρόνο οι κόποι του έχουν αρχίσει να αποδίδουν καρπούς. Τώρα πρέπει να μεγαλώσει την επένδυσή του, αν θέλει να πετύχει τους υψηλούς του στόχους. «Δυστυχώς δεν νιώθω ασφάλεια σε αυτό το περιβάλλον. Δεν ξέρω που θα πάει αυτή η χώρα και δεν μπορώ να είμαι σίγουρος για τίποτα» δηλώνει με παράπονο, για να καταλήξει: «Εάν με ρωτούσες αν θα ξαναγύριζα στην Ελλάδα - όχι δεν θα το ξανάκανα. Εντάξει, είπαμε σε αυτήν τη χώρα να γίνεις ήρωας αλλά…».
Χαρούπι όπως… καράτι!
Τα κουκούτσια του χαρουπιού εμφανίζουν, ανεξάρτητα από το σχήμα και το μέγεθός τους, ένα σταθερό βάρος0,2 γραμμαρίων. Γι’ αυτό το λόγο χρησιμοποιούνται εδώ και 1.500 χρόνια περίπου, ως η πιο μικρή μονάδα μέτρησης του βάρους για το χρυσό και τους πολύτιμους λίθους. Δεν είναι άλλο από το γνωστό μας καράτι, μια λέξη που ετυμολογικά προέρχεται από τη λατινική ονομασία της χαρουπιάς «Ceratonia siliqua», η οποία έχει τη ρίζα της στην ελληνική λέξη κεράτιον, δηλαδή κέρατο, από το κερατόμορφο σχήμα του καρπού.
Ιδιότητες του Χαρουπιού
Το χαρούπι είναι ένα υγιές υποκατάστατο του κακάο, φυσικά γλυκό και χωρίς καφεΐνη. Αν και πλούσιο σε σάκχαρα έχει πολύ λίγες θερμίδες και λιπαρά. Μπορεί να υποκαταστήσει το τσάι ή τον καφέ, με απόλυτα υγιεινό τρόπο, για όσους κάνουν ομοιοπαθητική ή αποφασίζουν να κόψουν την καφεΐνη.
Το χαρούπι δεν περιέχει καθόλου γλουτένη, δηλαδή μπορεί να καταναλωθεί απ’ όσους πάσχουν από μία κοιλιακή ασθένεια που λέγεται κοιλιοκάκη, ποσοστό που υπολογίζεται στο 12% του γενικού πληθυσμού.
Έχει αντιοξειδωτικές  ιδιότητες, χάρη στη μεγάλη περιεκτικότητά του σε φυτικές ίνες, πολυφαινόλες και τανίνες και αντικαρκινική δράση.
Είναι πλούσιο σε βιταμίνες και παρέχει πολλά μέταλλα, ιχνοστοιχεία και υδατάνθρακες.
Βοηθά στην πέψη και σύμφωνα με κλινικές μελέτες ρίχνει τα επίπεδα χοληστερόλης και ανακουφίζει από τη διάρροια τα βρέφη και τα νήπια.
Συμβάλλει στη θεραπεία του άσθματος και απαλύνει το βήχα και το κρυολόγημα και γι’ αυτό χρησιμοποιείται ως βάση για πάρα πολλά σιρόπια και φαρμακευτικά σκευάσματα.
Σύμφωνα με τους παλαιότερους το χαρούπι βοηθά στην αύξηση της λίμπιντο και του αριθμού των σπερματοζωαρίων.
Τον τελευταίο καιρό γίνονται στο ΤΕΙ Κρήτης προσπάθειες ακόμα και για παραγωγή ενέργειας από χαρούπια, με μικροβιακές και ηλεκτροχημικές διεργασίες.
Χαρουπιά: Μια αρχαία Ιστορία
Οι χαρουπιές φυτρώνουν στα εδάφη της Μεσογείου εδώ και πάνω από 2.000 χρόνια. Από αυτές έτρωγαν οι Αρχαίοι Έλληνες, οι Ρωμαίοι, οι Οθωμανοί, οι Άραβες. Ειδικά οι Σταυροφόροι είχαν ιδιαίτερη προτίμηση στο χαρουπάλευρο, επειδή αυτοί οι λαοί είναι αλλεργικοί στη γλουτένη και δεν μπορούν να καταναλώσουν προϊόντα σίτου.
Ο Θεόφραστος κατέγραψε το 4 π.Χ. ότι οι συμπατριώτες του Έλληνες αποκαλούσαν το χαρούπι «αιγυπτιακό σύκο». Λοβοί αλλά και σπόροι χαρουπιού που έχουν βρεθεί σε αιγυπτιακούς τάφους, δείχνουν ότι οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν πολύ νωρίτερα τα χαρούπια.
Η θρησκευτική παράδοση θέλει το χαρούπι να έχει βοηθήσει στην επιβίωση του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, εξ’ ου και το όνομα του «αρτόδεντρου του Αγ. Ιωάννου» που έχει σε κάποιες ευρωπαϊκές γλώσσες η χαρουπιά.
Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, το χαρούπι, φθηνό και θρεπτικό όπως ήταν, έσωσε τον κόσμο από την πείνα. Το ίδιο και στον ισπανικό εμφύλιο. Το χαρουπάλευρο ή και το χαρουπόμελο ήταν τότε το «μάννα» της εποχής. Το ελάχιστο αλεύρι που έμπαινε στα νοικοκυριά ζυμωνόταν μαζί με το χαρουπάλευρο και γινόταν ψωμί.
Ο αλεσμένος σπόρος του χαρουπιού αντικατέστησε και τον καφέ, όταν αυτός ήταν όχι μόνο είδος πολυτελείας αλλά απλώς ανύπαρκτος.
Μάλιστα, τη δεκαετία του 1960, φαίνεται ότι η συνολική παραγωγή που διακινούνταν έφτανε τους 60.000 τόνους.
Μετά η καλλιέργειά του άρχισε σταδιακά να εγκαταλείπεται και η εμπορική του αξία εκμηδενίστηκε.
ΤΗΣ ΦΑΝΗΣ ΝΙΚΗΦΟΡΑΚΗ
(info@paragogi.net)

Πέμπτη 21 Φεβρουαρίου 2013

Εθνική εκστρατεία στο Αιγαίο από 4 Κρήτες.


Τέσσερις Κρητικοί, οι Μανόλης Μιζεράκης, Αντώνης Τσαπίνος, Γιώργος Παπουτσάκης και Μανόλης Βαρδάκης, ξεκίνησαν εκστρατεία ... τοποθέτησης εθνικών συμβόλων σε όλες τις νησίδες και βραχονησίδες του Αιγαίου για να τονίσουν αυτό που όλοι ξέρουν, ότι ... είναι ελληνικής ιδιοκτησίας!
Όπως μεταδίδει το Cretalive στόχος των θερμόαιμων Κρητικών είναι να τονίζουν το πατριωτικό φρόνημα και να μην επιτρέψουν στην Τουρκία να εκφράσει διεκδικήσεις επί ελληνικού εδάφους.
Κάτι που έπρεπε να είχε κάνει η ελληνική Πολιτεία, να τοποθετηθούν εθνικά σύμβολα σε κάθε νησίδα που είναι ακατοίκητη, το κάνουν οι πολίτες. Μαζί τους και μπράβο τους!

Τρίτη 19 Φεβρουαρίου 2013

Τα άγρια άλογα του Πεταλά!!!

Τα άγρια άλογα του Πεταλά

Είναι άγρια άλογα! Και ζουν στις πλαγιές και τους λόφους του όρους Θύαμος (Πεταλάς) πάνω από τη Λεπενού στο Βάλτο, στην Ακαρνανική πλευρά του Αχελώου. Κινούνται σε μια ημιορεινή έκταση εκατόν τριάντα χιλιάδων στρεμμάτων. Σκηνές από ταινίες της άγριας Αμερικανικής Δύσης στο Ακαρνανικό τοπίο; Ναι, βεβαίως!

Οι ειδικοί είπαν ότι τα άγρια άλογα του Πεταλά ανήκουν στη φυλή της Πίνδου, γνωστή από την αρχαιότητα για την ανθεκτικότητά της στις κακουχίες. Συγκριτικά με άλλες μεγαλόσωμες φυλές, τα άλογα της Πίνδου είναι πιο κοντά, όμως είναι προσαρμοσμένα στο κακοτράχαλο τοπίο και γι’ αυτόν το λόγο διάλεξε αυτά τα άλογα για το ιππικό του ο Μέγας Αλέξανδρος, προκειμένου να ταξιδέψει στα βάθη της Ασίας…
Τα άγρια άλογα του Πεταλά δεν μετρήθηκαν ποτέ, όμως – κατά την διασταυρωμένη εκτίμηση ντόπιων βοσκών – φαίνεται ότι υπερβαίνουν τα χίλια συνολικά. Αν είναι έτσι, πρόκειται για τη μεγαλύτερη αγέλη της Ευρώπης.
Γνώρισαν μεγάλη δημοσιότητα το 1999, όταν το περιοδικό «Στρατόσφαιρα» έδειξε το εκπληκτικό θέμα στο Πανελλήνιο, το πήραν οι τηλεοπτικές κάμερες για να το φτάσουν μέχρι την Ευρώπη και την Αμερική. Στο θέμα αναφέρθηκαν όλες σχεδόν οι μεγάλες εφημερίδες, αλλά και περιοδικά όπως το National Geographic. Ασχολήθηκε ακόμα και η Ευρωβουλή. Το πρόβλημα ήταν τότε ότι τα έπιαναν οι επιτήδειοι και τα εξήγαγαν στην Ιταλία για κονσέρβες. Επειδή όμως προσέκρουαν στις διατάξεις του Νόμου που απαγόρευσε την έξοδό τους από τη χώρα, εφηύραν την αποτρόπαιη μέθοδο να… τους σπάνε τα πόδια ή να τα τραυματίζουν στα πλευρά, ώστε να παρακάμπτουν την απαγόρευση!
Η δημοσιότητα έσωσε τα άλογα από το μαρτύριο εκείνο. Σταμάτησε το αποτρόπαιο εμπόριο, το οποίο έκαναν οι γύφτοι σε συνεργασία με κάποιους ντόπιους. Παρά τις δημοσιογραφικές προσπάθειες και παρά το πανελλήνιο ενδιαφέρον που προκάλεσε η άγρια ομορφιά τους, πέραν της δημοσιότητας δεν έγινε τίποτε ούτε για την προστασία τους, ούτε για την αξιοποίηση του καταπληκτικού θεάματος που προσφέρουν.
Τα άγρια άλογα του Πεταλά δεν είναι ιδιαίτερα δημοφιλή στους γεωργούς της περιοχής, επειδή μερικές φορές προκαλούν ζημιές στις καλλιέργειες, ιδίως το καλοκαίρι, όταν δεν βρίσκουν νερό στα υψώματα και κατεβαίνουν χαμηλά για να ξεδιψάσουν. Στις περιόδους του σκληρού χειμώνα συνεχίζουν να πεθαίνουν από το χιόνι, τον παγετό και την πείνα. Η λύση του προβλήματος είναι πανεύκολη, αφορά μόνο το νεράκι του Θεού… Θα αρκούσε απλά ένα μικρό κονδύλι για να γίνουν ποτίστρες, να συλλέγουν το νερό μικρών και διάσπαρτων πηγών του βουνού, σε επιλεγμένα σημεία, ώστε να βρίσκουν να πίνουν νερό το ζεστό καλοκαίρι που οι περισσότερες πηγές στερεύουν. Θα μπορούσε ίσως να γίνουν και κάποια υποτυπώδη καταφύγια για τον σκληρό χειμώνα, με μέτρο, επειδή η υπερπροστασία θα ήταν εξ ίσου προβληματική με την εγκληματική αδιαφορία. Ως αντάλλαγμα για την «επένδυση», προτάθηκε να γίνει ένα παρατηρητήριο άγριας ζωής, ώστε η απολαυστική θέασή τους να γίνει προσιτή στο ευρύτερο κοινό, και στα παιδιά βεβαίως, μπορούσε δηλαδή να γίνει ένας πόλος οικονομικής ανάπτυξης της περιοχής.
Ο ΧΥΤΑ του Αγρινίου που έγινε στο Μονοδέντρι Λεπενούς, αφαίρεσε ζωτικό χώρο και νερό από τα άλογα, ενώ ακύρωσε οριστικά κάθε σκέψη που είχε γίνει τότε για τουριστική αξιοποίηση.
Οι κάτοικοι της Λεπενούς διατείνονται ότι οι αγέλες των αγρίων αλόγων σχηματίστηκαν από άλογα που αφέθηκαν ελεύθερα στο βουνό μετά την εκμηχάνιση της γεωργίας την δεκαετία του ’60. Λένε ότι στο βουνό επανηύραν την άγρια φύση τους και οργανώθηκαν σε αγέλες των δέκα – δώδεκα ζώων, στις οποίες ηγείται ο επιβήτορας. Αυτή όμως είναι η μισή αλήθεια, μερικοί την υπερασπίζουν με πάθος για να νομιμοποιούν την σύλληψη, αλλά και την εμπορία των αλόγων. Ολόκληρη η αλήθεια λέει άλλα: Τα άγρια άλογα ήταν πάντα εκεί, από την αρχαιότητα. Από τα άγρια αυτά άλογα οι Λεπενιώτες έπιαναν και εξημέρωναν τα ζώα που ήθελαν. Ακόμα σήμερα το κάνουν με τις «ίγγλες», ένα σύστημα κόμπων σε σχοινί που επιτρέπει στο ζώο μόνο να βαδίζει, αλλά όχι να καλπάζει… Όταν ήρθαν τα τρακτέρ, οι γεωργοί δεν χρειάζονταν άλογα στα οργώματα ή στις μεταφορές και τ’ άφησαν στην τύχη τους στο βουνό, όμως αυτό δεν συνιστά ιδιοκτησιακό δικαίωμα επί των αλόγων. Εκεί, όντως αυτά τα ελευθερωμένα άλογα των γεωργών της δεκαετίας του ’60 (κυρίως) επανενώθηκαν με τις άγριες αγέλες που βρίσκονταν εκεί από τα χρόνια του Μεγαλέξανδρου και ποιος ξέρει πόσους αιώνες πριν απ’ αυτόν…
 
 


... γεννήθηκε στη Μυρτιά της Αιτωλίας το 1955. Eίναι εκδότης και δημοσιογράφος της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Αναγγελία». Ιδρυτής και βασικός συντάκτης των περιοδικών «Αραμπάς» (1991 - 1997), «Ο.μέγα» (1998 και 1999), «Στρατόσφαιρα» (1999 και 2000), «Ρεύμα» (2002) και «ΑγοράΖην» (2004 - 2008).

Δευτέρα 18 Φεβρουαρίου 2013

15000 κυψέλες και γυρεόκοκκοι θυμαριού και άγριου πεύκου!!

Θα γίνει επισκέψιμος ο μοναδικός αρχαιολογικός χώρος του νησιού Το Αγαθονήσι ήταν ναυτική βάση της Μιλήτου

1

Της ΝΙΝΕΤΤΑΣ ΚΟΝΤΡΑΡΟΥ-ΡΑΣΣΙΑ

Στο ακριτικό Αγαθονήσι με τους 150 μόνιμους κατοίκους και τα 3.000 κατσίκια, που όταν χαλάει το καράβι της γραμμής μένουν οι άνθρωποι δίχως ψωμί, δεν θα περίμενε να δει κανείς έναν περιποιημένο αρχαιολογικό χώρο.

Κι όμως, από το 2010, το μέχρι προ ολίγων ετών ανεξερεύνητο νησάκι, έχει στη θέση Καστράκι έναν εκτεταμένο αρχαιολογικό χώρο.

Ενα αρχαίο λιμάνι με τις οχυρώσεις του, τις στρατιωτικές εγκαταστάσεις του για τον ελλιμενισμό πολεμικών πλοίων, ένα ιερό, μια τεράστια μελισσοκομική μονάδα και ένα εργαστήριο πορφύρας.

Και επειδή το ανασκαφικό υλικό είναι πλούσιο -πολλά κινητά ευρήματα έρχονται συνεχώς στο φως-, προγραμματίζεται να κτιστεί εκεί κι ένα μικρό μουσείο (300 τ.μ.).


Ολα ξεκίνησαν το 2000, όταν ο αρχαιολόγος Παύλος Τριανταφυλλίδης, της ΚΒ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων Ρόδου, κλήθηκε να πάει στο Αγαθονήσι για να ελέγξει τη θέση στην οποία επρόκειτο να εγκατασταθεί μια μονάδα αφαλάτωσης.

Τότε, καθ’ υπόδειξιν του δημάρχου, πήγε να δει και τα σκόρπια αρχαία της βόρειας πλευράς. Δρόμος δεν υπήρχε.

Πήρε μια μικρή βάρκα και πήγε διά θαλάσσης.

«Τα αρχαία ήταν μέσα στα χόρτα, τα αγκάθια και τα σκίνα» θυμάται ο αρχαιολόγος.

Ηταν ορατά οικοδομικά λείψανα, κυρίως οχυρωματικοί τοίχοι σε ένα βραχώδη λόφο και διάσπαρτα πάμπολλα επιφανειακά ευρήματα, όπως πήλινα και λίθινα αγγεία των ελληνιστικών και πρώιμων ρωμαϊκών χρόνων.

Με τη συνδρομή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και ιδιωτικές χορηγίες, το 2006 ξεκίνησε συστηματική ανασκαφή.

Τα ευρήματα ήταν εντυπωσιακά.

«Η αλήθεια είναι ότι το έργο που κάναμε εκεί με χίλιες δυσκολίες, το αγκάλιασε και η πολιτεία.

Και από τότε μας υποστηρίζει θερμά η γ.γ. Πολιτισμού, Λίνα Μενδώνη.

Ετσι καταφέραμε να κάνουμε περίφραξη σε έξι στρέμματα χώρο και μάλιστα λίθινη.

Φαντάζεστε πώς μεταφέραμε τα υλικά χωρίς δρόμο, που έγινε τελευταία μαζί με τα έργα ανάδειξης.

Ηταν μια τρέλα όταν ξεκινήσαμε στη μέση του πουθενά ένα τόσο μεγάλο έργο.

Το στήριξαν και οι ντόπιοι, που ζουν ουσιαστικά σε μια βραχονησίδα απέναντι από τα τουρκικά παράλια της Μιλήτου.

Τη βλέπεις τη Μίλητο.

Κι όταν έχει κακοκαιρία οι κάτοικοι αποκλείονται.

Το ζήσαμε το πρόβλημα κι εμείς μια φορά στην ανασκαφή.

Δεν είχαμε να φάμε.

Ηταν άνοιξη, είχε χαλάσει το πλοίο της γραμμής που ερχόταν από τη Σάμο, και είχαμε ξεμείνει χωρίς τρόφιμα.

Για να καταλάβει κανείς πώς ζουν αυτοί οι ακρίτες πρέπει να δεις όταν κάνουν οι Τούρκοι τις στρατιωτικές ασκήσεις τους.

Ξαφνικά ζώνεται το νησάκι από πολεμικές φρεγάτες και ο ουρανός με τις παραβιάσεις του εναέριου χώρου γεμίζει τουρκικά πολεμικά αεροσκάφη».

Οι κάτοικοι ζουν κυρίως από την κτηνοτροφία.

Στόχος είναι να αναπτυχθεί ο τόπος και τουριστικά.

Γι’ αυτό έγινε η ανάδειξη του μοναδικού αυτού αρχαιολογικού χώρου, ο οποίος θα γίνει και επισκέψιμος.

Το έργο που ολοκληρώνεται φέτος με 332.000 ευρώ από το ΕΣΠΑ, υλοποιήθηκε από ντόπιους εργαζόμενους.

Να δούμε όμως τώρα ποια είναι τα ευρήματα του δρα Παύλου Τριανταφυλλίδη έπειτα από έξι χρόνων αρχαιολογικές έρευνες.

2

Στον όρμο του Μαΐστρου έχει βρεθεί ένα λιμάνι των Ελληνιστικών χρόνων ( ύστερος 4ος – πρώιμος 3ος αιώνας π.Χ.) που περικλείεται από ισχυρούς οχυρωματικούς τοίχους (πάχους 1,80 – 2,00 μ.).

Το αρχαίο λιμάνι ήταν επανδρωμένο στρατιωτικά από τη Μίλητο.

Ηταν ναυτική βάση της Μιλήτου, καθώς το Αγαθονήσι, η Λέρος, οι Λειψοί και η Πάτμος αποτελούσαν τα λεγόμενα Μιλησιακά νησιά.

Δηλαδή τα νησιά που χρησιμοποιούσε η Μίλητος ως πέρασμα προς το Αιγαίο.

Εχουν εντοπιστεί λαξεύματα στο βράχο που σχετίζονται με τις εγκαταστάσεις ελλιμενισμού των ευέλικτων πολεμικών, ελαφρών πλοίων.

Η αρχαία ιστορία του νησιού θέλει τους κατοίκους μάρτυρες πολλών ναυμαχιών λόγω της γεωγραφικής του θέσης.

Είδαν τη ναυμαχία της Λάδης (494 π.Χ.), τον περσικό στόλο του Δαρείου κατά των επαναστατών Ιώνων, ενώ ο Πλούταρχος αναφέρει ότι το 74 π.Χ., ο Ιούλιος Καίσαρας, καθώς έπλεε από την Ιταλία προς τη Μικρά Ασία, πιάστηκε από πειρατές της Τραγαίας και κρατήθηκε στο Φαρμακονήσι.

Και τι εστί Τραγαία; Είναι η αρχαία ονομασία του Αγαθονησιού.

Το λιμάνι που έχει βρεθεί είναι το αρχαίο επίνειο της πόλης Τραγαίας, ενός παράκτιου οικισμού γνωστού μόνον από φιλολογικές πηγές.

Η εικόνα του λιμανιού δεν είναι επίπεδη.

Πρόκειται για ένα λόφο σκαλιστό σε τρία επίπεδα.

Στο ανώτερο επίπεδο είναι ο Πύργος, στο μεσαίο το Ιερό του Διδυμαίου Απόλλωνος και Ανατολικών θεοτήτων και στο τρίτο μια μεγάλη μονάδα μελισσοκομίας και εργαστήρια πορφύρας.

Ηταν οι μεγαλύτεροι προμηθευτές μελιού και πορφύρας στο Αιγαίο.

Εχουν βρεθεί 15.000 κυψέλες και έχουν ανιχνευθεί γηρεόκοκοι από άγριο πεύκο, που σημαίνει πως το νησί εκείνη την εποχή ήταν γεμάτο πεύκα και θυμάρι. Τώρα έχει μείνει μόνο το θυμάρι.

Το μέλι χρησίμευε και ως σταθεροποιητικό στοιχείο στη βαφή των υφασμάτων με πορφύρα, μας εξηγεί ο κ. Τριανταφυλλίδης.

Η πορφύρα βγαίνει από το ζωύφιο που υπάρχει σε ένα αγκαθωτό όστρακο.

Πορφύρες υπάρχουν σε αφθονία ακόμη και σήμερα σ’ εκείνη την περιοχή. Το βαφείο συνίσταται σε δύο δεξαμενές σε δύο επίπεδα, που επικοινωνούσαν μεταξύ τους με το σύστημα της υπερχείλισης.

Η στενή σχέση των κατοίκων του νησιού με τη Μίλητο αποδεικνύεται και από την ανεύρεση σημαντικού αριθμού χάλκινων και αργυρών νομισμάτων κοπής Μιλήτου και της Καρικής δυναστείας των Εκατομνιδών του 4ου αιώνα π.Χ.

Εχουν βρεθεί επίσης πήλινα ειδώλια του τύπου της Ταναγραίας, του ύστερου 4ου αιώνα π.Χ., υφαντικά βάρη, ενσφράγιστες λαβές αμφορέων (ροδιακού και κνιδιακού τύπου), μεγάλες ποσότητες κεραμικής και σιδηρομεταλλευμάτων.

Το πιο ενδιαφέρον όμως από τα ευρήματα είναι ένα πήλινο ενσφράγιστο κεραμίδι με την πρώτη επίσημη επιγραφή του Αγαθονησιού, του ύστερου 2ου και πρώιμου 1ου αιώνα π.Χ., που αναφέρεται σε πολεμική νίκη της Μιλησιακής μητρόπολης χάριν της οποίας ιδρύθηκε το παρρόδιο ιερό, πιθανώς του Διός Λυκίου, στον οχυρωμένο παράκτιο οικισμό του νησιού.

Ο οικισμός εγκαταλείφθηκε το πρώτο μισό του 2ου αιώνα μ.Χ., έπειτα από σεισμό (155/156 μ.Χ.) που συγκλόνισε τη Μ. Ασία και επέφερε ανεπανόρθωτες βλάβες στο οχυρό.

www.enet.gr